İlyada

İlyada (Yunanca:Ἰλιάς, Iliás) Homeros'un Truva savaşını anlatan destanıdır. Yunancada Odise ile birlikte en eski edebiyat olduğu düşünülen epik bir şiirdir.Eldeki veriler ışığında Hesiod tarafından M.Ö. 7. yy ya da 8. yy'da yazıldığı düşünülmektedir. Homeros, "İlyada"sında Truva savaşını ayrıntılarıyla anlatmaktadır. Sözlü gelenekten yazıya nasıl geçtiğini bilemediğimiz gibi, metinde geç dönemde yapılan değişikliklerin kesin amacını kestirmek bizim için güçtür. Ama Homeros bir savaşın 'toprağı bereketli Truva'da geçtiğini söylüyor.

I. Bölüm - Akhilleus’un öfkesi

Ozan Musa’lara seslenip konusunu belirtir: Akhilleus’un öfkesi ve bu yüzden Akça’lar arasında beliren veba salgını. Akha’larin Troya ovasındaki gemi ordugahındayızdır. Tanrı Apollon’un rahibi Khryses gelir, Agamemnon’un tutsak olarak alıkoyduğu kızı Khryseis’i geri ister. Agamemnon kızı vermediği için tanrı Apollon Akha ordusuna veba salar. Dokuz gün dokuz gece ordu hastalıktan kırılır. Bilici Kalkhas kızı geri vermeyi buyurur. Agamemnon kızı vermeye razı olur, ama onun yerine Akhilleus’un tutsağı Briseis’i alacaktır. Akhilleus’la Agamemnon bu yüzden kavgaya tutuşurlar. Agamemnon Briseis’i alır, ama Akhilleus da barakasına çekilir: savaşa artık katılmayacaktır. Anası deniz tanrıçası Thetis’ ten öcünü almasını ister. Thetis Olympos’a çıkıp Zeus’tan yalvarır: Akhilleus savaştan uzak durdukça Akça'lar zaferi kazanamasınlar. Zeus söz verir, Akça'lar dan yana olan karisi tanrıça Hera ile kavga ederler. Hephaistos tanrı onları yatıştırır.

II. Bölüm - Agamemnon’un düşü - Toplantı - Gemilerin sayımı

Zeus Agamemnon’a yalancı bir düş gönderir: Troya’yı alabileceğini bildirir. Agamemnon Akha’ları toplantıya çağırır, onları denemek ister: Herkesin dokuz yıllık savaştan bıktığını, yurtlarına dönmek istediklerini anlar. Thetis olayı. Ordu savaş düzenine girer. Ozan bir daha Musa’ya seslenir ve Akha ordularının, komutanlarının ve şehirlerinin adlarını, gemilerinin sayısıyla saymaya koyulur. Ayni sayım Troya’lilar için de yapılır. Troya ordusu da safa dizilir.

III. Bölüm - Antlar - Surların üstündeki sahne - Paris’le Menelaos’un teke tek savaşı

İki ordu karşı karşıyadır: Paris Menelaos’la teke tek savaşa girişmeyi teklif eder. savaşı kazanan Helena’yı alacaktır. Teklif kabul edilir, Priamos’u çağırmaya giderler. Sahne değişir: Priamos’la ihtiyarlar heyeti surların üstünde dizilip tek tek savaşı gözetlerler. Helene gelir, onlara Akha yiğitlerini tanıtır. Teke tek savaş baslar, Menelaos Paris’i alt etmek üzereyken tanrıça Aphrodite araya girip Paris’i kaçırır, Helene’yi de kocasının yanına götürür. Helene’nin Aphrodite’ye, sonra da kocasına çıkışması.

Türkçe Çevirileri


Türk Kültür yayınları tarafından 1958 yılında 376 sayfa olarak basıldı. Daha sonra İş Kültür yayınları tarafından 1962 yılında basılan İlyada ;Azra Erhat ve A. Kadir'in çevirisinden Can yayınları tarafından 1996'da basılmıştır.

Ana Karakterler
Hektor (Έκτωρ), Kral Priam'in ilk doğan oğlu, Truva'nın lideri ve müttefik ordular kumandanı. Tahtın varisi.
Paris (Πάρις), Truva Prensi ve Hector'un kardeşi, Alexander diye de bilinir; Helen'i kaçırdı Casus belli ilan edildi. Bir bebek katili olarak görüldü. Cassandra Truva'nın yokolmasına önceden sebep olacağını gördü. Bir çoban tarafından büyütüldü.
Akhilleus (Αχιλλεύς),Myrmidon'ların lideri ve Yunan savaşçılarının en önemlisi, hikayenin ana karakterlerinden biridir.
Briseis, Lyrnessos şehrinin rahibinin kızydı. Babasının katili Akhilleus'un sevgilisi olmuştur.
Agamemnon (Αγαμέμνονας),Mycenae'in kralı, Achilles'le kan davasını tahrik eden Achaean ordularının en yüksek kumandanı; Kralın erkek kardeşi (Kral) Menelaus, Menelaus'tur.
Menelaos(Μενέλαος), Helena'in terkettiği kocası,Sparta Kralı Agamemnon'un kardeşidir.
Odysseus (Οδυσσεύς),Odise adlı epik destanın ana karakteri, kurnazlığı ile ünlüdür.
Kalkhas (Κάλχας), Güçlü Yunan rahip ve kehanetleri verdır.
Patrokles (Πάτροκλος), Achilles'in arkadaşıdır..
Nestor (Νέστωρ), Diomedes (Διομήδης), Idomeneus (Ιδομενεύς) veTelamonian Aias (Αίας ο Τελαμώνιος), Yunanistan'ın başlıca şehir devletlerinin kralları, kendi ordularını yöneten fakat Agamemnon'un emri altında olanlar.
Priamos (Πρίαμος), Truvalıların kralı, Truvalı kumandanlarının birçoğu, onun elli oğludur.
Aineias (Αινείας), Hector'un kuzeni ve en önemli teğmenlerden biri, Aphrodite'in oğlu, Truva savaşında sağ kalan figürlerden en önemlisi.
Glaukos ve Sarpedon, Likya'nın liderleri
Truva kadınları
Hekabe (Εκάβη), Truva Kraliçesi, Priam'ın karısı, Hector, Cassandra ve Paris'in annesi
Helen (Ελένη), Sparta Sparta Kraliçesi ve Menelaus'un karısı, Paris'i destekleyenlerden.
Andromakhe, (Ανδρομάχη),Apollo tarafından lanetlendi. Kendisinin ve ailesinin ölümünü daha önce görmekle cezalandırıldı.